Bên lề Đại hội XII: Nghĩ về phát biểu của ông Hà Sỹ Phu

Chiềng Chạ

Trong một Stt có mới đây nhất, chủ FB Khôi Nguyên viết có đoạn như sau: "Lâu nay mình cứ nghĩ chuyện đánh Mỹ là ta đánh cho Liên Xô, Trung Quốc (theo lời Lê Duẩn) đã là đau lắm cho người dân của mình rồi. Sáng nay đọc một bài phỏng vấn của Hà Sĩ Phu. Ông ấy trả lời với nhà báo: Chính nhân dân đã đánh thuê cho Đảng Cộng sản qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ (trích)". 

Chân dung ông Hà Sỹ Phu (Nguồn: Internet).

Cũng xin chia sẻ là cho đến thời điểm hiện tại, tôi vẫn chưa thể tìm ra bài phát biểu của ông Hà Sỹ Phu được FB Khôi Nguyên nhắc đến. Song vốn không lạ lẫm gì gã nhà văn quê Thuận Thành, Bắc Ninh hiện đang sống tại Đà Lạt (Lâm Đồng) và cũng là tác giả của bài viết "Chia tay ý thức hệ" lầm lỡ một thời này (Với bài viết "Chia tay ý thức hệ" đã khiến Hà Sỹ Phu bị bắt và sau đó bị khởi tố, xét xử với hành vi "tiết lộ bí mật nhà nước" cùng với Lê Hồng Hà và Nguyễn Kiến Giang vào năm 1996), tôi tin chắc rằng đó là sản phẩm của Hà Sỹ Phu. Đó cũng là một sự lí giải hoàn hảo lí do tại sao cùng với một "nhà sáng lập khác" - nhà thơ Bùi Minh Quốc *(tác giả của Thi phẩm "Bài thơ về Hạnh phúc"), Hà Sỹ Phu chưa bao giờ Nhóm Thân hữu Đà Lạt chưa bao giờ gây được sự thiện cảm tích cực đối với các văn thân, trí thức, văn nghệ sỹ trong nước! 

Xin quay trở lại với phát biểu "được cho" là của Hà Sỹ Phu. Trước hết tôi thực sự nghi ngờ về lời phát biểu được cho là của Cố Tổng bí thư Lê Duẩn: "Lâu nay mình cứ nghĩ chuyện đánh Mỹ là ta đánh cho Liên Xô, Trung Quốc (theo lời Lê Duẩn)" bởi lẽ một người được biết đến với những khát vọng tột bậc về sự khẳng định vị thế, tính tự tôn của dân tộc, đất nước như Cố Tổng bí thư Lê Duẩn sẽ không bao giờ tự cho mình "lệ thuộc" vào bất cứ một đất nước nào dù nước đó là đồng minh đi chăng nữa! Và Cố Tổng bí thư luôn biết nâng tầm giá trị của dân tộc, đất nước qua những bài phát biểu công khai. Vậy nên cái được nói đến "... đã là đau lắm cho người dân của mình rồi" rất có thể là một sự bịa đặt của Khôi Nguyên với mục đích dẫn dắt câu chuyện. 

Còn về phát biểu của ông Hà Sỹ Phu: "Ông ấy trả lời với nhà báo: Chính nhân dân đã đánh thuê cho Đảng Cộng sản qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ (trích)" thì xin được nói đôi điều như sau: 

Thứ nhất, quay trở lại với lịch sử ra đời Đảng Cộng sản Việt Nam thì Đảng Cộng sản (ĐCS) ra đời trong một bối cảnh mà cả dân tộc Việt Nam đang chìm đắm dưới ách đô hộ của Thực dân Pháp. Qua những tư liệu lịch sử còn sót lại thì chắc nhiều người (trong đó có ông Hà Sỹ Phu) cũng đã hình dung được thân phận, sự thê thảm đến thế nào của người dân Việt Nam dưới ách đô hộ của người Pháp. Và xin thưa rằng, ở đó người Pháp đã biến những người Việt trở thành những tên lính đánh thuê, đã biến họ chĩa súng vào chính đồng bào của mình chỉ vì sợ hãi và vì miếng cơm manh áo. Hàng triệu người Việt đã lâm vào cảnh chết đói, bị giết chỉ vì không chịu nổi chính sách sưu cao thuế nặng do Thực dân Pháp và đám tay sai đặt ra. 

Hay nói cách khác, trong thời kỳ đô hộ của thực dân Pháp người Việt dù sống trên mảnh đất quê hương nhưng không khác gì những kẻ lưu vong và bị kỳ thị. ĐCSVN đã ra đời trong một bối cảnh như thế và chính ĐCS đã biến những người dân Việt từ thân phận của những kẻ nô lệ đứng lên làm chủ cuộc đời và vận mệnh của mình. Thử hỏi rằng một dân tộc từ thân phận nô lệ và bị ràng buộc, hạn chế đủ thứ để được như ngày hôm nay thì liệu dân tộc, người dân đó đã "đánh thuê" cho một thế lực chính trị khác. Và riêng ở khía cạnh này nếu được diễn dịch lại thì phải nói là: Để có được như ngày hôm nay dân tộc Việt Nam đã thức thời trong việc đi theo con đường mà Đảng Cộng sản Việt Nam đã vạch ra và lãnh đạo. 

Thứ hai, tôi hiểu rằng trong việc đi đến luận điểm "Chính nhân dân đã đánh thuê cho Đảng Cộng sản qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ", ông Hà Sỹ Phu đã nhìn nhận cả quá trình đi lên của Đảng Cộng sản. Nghĩa là từ chỗ chỉ là một chính đảng bất hợp pháp dưới con mắt của quan thầy Pháp - Mỹ và bè lũ tay sai, với sự giúp sức, hưởng ứng tích cực từ nhân dân (Việt Nam), Đảng Cộng sản cùng Nhà nước do mình lãnh đạo đã đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và cùng với những thắng lợi có ý nghĩa lịch sử, vai trò của Đảng Cộng sản cũng đã được xác lập và đỉnh cao của nó phải kể đến là vai trò Đảng Cộng sản được ghi rõ trong Điều 4, Hiến pháp hiện hành là chính đảng duy nhất lãnh đạo Nhà nước và nhân dân Việt Nam. 

Trong nhiều văn bản có tính cương lĩnh, Đảng Cộng sản Việt Nam cũng thừa nhận chính nhân dân là chỗ dựa, là động lực để Đảng Cộng sản đi đến giành thắng lợi và xác lập vị trí trong lòng dân tộc, Nhà nước. 

Vậy nhưng, công bằng mà nói thì dù ở khía cạnh này thì phát biểu của Hà Sỹ Phu cũng rất đỗi phiến diện và nặng tính quy kết. Đảng Cộng sản Việt Nam đã rất thẳng thắn trong việc nhìn nhận, đánh giá vai trò của nhân dân trong tiến trình đi lên của mình nhưng phải chăng điều đạt được chỉ thuộc về Đảng Cộng sản và nhân dân nói chung ở đây không thụ hưởng bất cứ thành quả nào từ những thành quả do Đảng Cộng sản lãnh đạo để đạt được? Hiểu như thế để thấy rằng, nếu chúng ta bỏ qua đi sự tương đồng, gặp gỡ về mặt lí tưởng cũng như sự gắn bó máu thịt giữa Đảng cộng sản Việt Nam và nhân dân thì trong những gì đã diễn ra không có ai "đánh thuê" cho ai! 

Trong khi Đảng Cộng sản dần dần xác lập được vị thế, quyền của mình đối với dân tộc, Nhà nước thì chính nhân dân đã thoát khỏi sự đô hộ, bách hại của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Và một khi hai bên đều có lợi thì nên chăng đó là sự cộng hưởng của hai nhân tố trong thắng lợi chung và cuối cùng! Thiết nghĩ, đó cũng là một thứ công thức chung cho mọi cuộc cách mạng từ xưa đến nay!